Islandia (isl. Ísland, wym. [ˈistlant]) – nordyckie państwo położone na północy Grzbietu Śródatlantyckiego, na wyspie Islandia i kilku mniejszych wyspach, m.in. archipelagu Vestmannaeyjar w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Stolicą państwa i największym miastem jest Reykjavík, w którym mieszka około 36% z 380 000 mieszkańców kraju. Islandia jest kulturowo i politycznie powiązana z Europą. Językiem urzędowym kraju jest język islandzki.

Islandia, położona na ryfcie pomiędzy płytami tektonicznymi, charakteryzuje się wysoką aktywnością geologiczną. Na jej terenie znajdują się liczne gejzery i wulkany. Państwo leży na płaskowyżu wulkanicznym. Na Islandii znajdują się lodowce. Nizinami do oceanu wpływa wiele rzek polodowcowych. Kraj znajduje się w strefie silnego wpływu Prądu Zatokowego Golfsztrom, dzięki któremu południowa część państwa znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego, pomimo położenia w okolicach koła podbiegunowego północnego. Ze względu na wysoką szerokość geograficzną i wpływy klimatu morskiego lata są chłodne, a na dużej części archipelagu panuje klimat polarny.

Według średniowiecznego rękopisu Landnámabók, osadnictwo na Islandii rozpoczęło się w 874 roku n.e., kiedy to norweski wódz Ingólfr Arnarson został pierwszym stałym osadnikiem na wyspie W następnych stuleciach Norwegowie i w mniejszym stopniu inni Skandynawowie wyemigrowali na Islandię, przywożąc ze sobą niewolników (lub chłopów pańszczyźnianych) pochodzenia gaelickiego.

Wyspa była zarządzana jako niezależna wspólnota pod rządami rodzimego parlamentu Althing, jednego z najstarszych funkcjonujących zgromadzeń ustawodawczych na świecie. Po okresie konfliktów społecznych Islandia weszła w XIII wieku pod panowanie norweskie. Utworzenie unii kalmarskiej w 1397 roku zjednoczyło królestwa Norwegii, Danii i Szwecji. W ten sposób Islandia wraz z Norwegią wstąpiła do unii. Następnie przeszła pod panowanie duńskie po odłączeniu się Szwecji od unii w 1523 r. Królestwo duńskie siłą wprowadziło luteranizm na Islandię w 1550 r.

Pod wpływem ideałów nacjonalizmu po rewolucji francuskiej, walka Islandii o niepodległość nabrała kształtu i zakończyła się Aktem Unii Duńsko-Islandzkiej w 1918 r., wraz z utworzeniem Królestwa Islandii, dzielącego poprzez unię personalną urzędującego monarchę Danii. Podczas okupacji Danii podczas II wojny światowej, Islandia większością głosów zdecydowała o przyjęciu republiki w 1944 r., kończąc w ten sposób pozostałe formalne więzy z Danią. Chociaż Althing zostało zawieszone w latach 1799–1845, republice wyspiarskiej przypisuje się utrzymanie najstarszego i najdłużej działającego parlamentu na świecie.

Do XX wieku Islandia utrzymywała się głównie z rybołówstwa i rolnictwa. Uprzemysłowienie rybołówstwa i pomoc z planu Marshalla po II wojnie światowej przyniosły dobrobyt, a Islandia stała się jednym z najbogatszych i najbardziej rozwiniętych krajów na świecie. W 1994 r. stała się częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego, co zdywersyfikowało gospodarkę na sektory takie jak finanse, biotechnologia i produkcja.

Islandia ma gospodarkę rynkową ze stosunkowo niskimi podatkami w porównaniu z innymi krajami OECD, a także najwyższą liczbą związków zawodowych na świecie. Utrzymuje model nordycki opieki społecznej, który zapewnia swoim obywatelom powszechną opiekę zdrowotną i wyższe wykształcenie. Islandia zajmuje wysokie miejsca w międzynarodowych porównaniach krajowych wyników, takich jak jakość życia, edukacja, ochrona swobód obywatelskich, przejrzystość rządu i wolność gospodarcza.

Kultura Islandii opiera się na skandynawskim dziedzictwie narodu. Większość Islandczyków to potomkowie osadników nordyckich i gaelickich. Islandzki, język północnogermański, pochodzi ze staronordyckiego i jest blisko spokrewniony z językiem farerskim. Dziedzictwo kulturowe kraju obejmuje tradycyjną kuchnię islandzką, literaturę islandzką i średniowieczne sagi. Islandia ma najmniejszą populację ze wszystkich członków NATO i jako jedyna nie ma stałej armii, posiada jedynie lekko uzbrojoną straż przybrzeżną.

Sagi islandzkie mówią, że Norweg o imieniu Naddodd (lub Naddador) był pierwszym Normanem, który dotarł na Islandię i w IX wieku nazwał ją Snæland, czyli „kraina śniegu”, ponieważ podczas jego pobytu na wyspie, występowały opady śniegu. W ślad za Naddoddem na odkryty ląd przybył Szwed Garðar Svavarsson. Wyspę nazwano wówczas Garðarshólmur, co oznacza „Wyspa Garðara”

Po nich przybył wiking Flóki Vilgerðarson; jego córka utonęła po drodze, a bydło zdechło z głodu. Sagi mówią, że Flóki wspiął się na górę i zobaczył fiord (Arnarfjörður) pełen gór lodowych, co skłoniło go do nadania wyspie nowej i obecnej nazwy. Pogląd, że islandzcy osadnicy wikingów wybrali tę nazwę, aby zniechęcić do osiedlania się na ich zielonej wyspie, jest jedynie mitem.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Islandia